ᲛᲜᲘᲨᲕᲜᲔᲚᲝᲕᲐᲜᲘ!
ამ განყოფილებაში მოცემული ინფორმაცია არ უნდა იქნას გამოყენებული თვითდიაგნოსტიკისთვის ან თვითმკურნალობისთვის. ტკივილის ან დაავადების სხვა გამწვავების შემთხვევაში მხოლოდ დამსწრე ექიმმა უნდა დანიშნოს დიაგნოსტიკური ტესტები. დიაგნოსტიკისა და სწორი მკურნალობისთვის უნდა მიმართოთ ექიმს.
წელის ტკივილი - გამომწვევი მიზეზები, რა დაავადებები ჩნდება, დიაგნოზი და მკურნალობის მეთოდები.
წელის ტკივილი თითქმის ყველას უჩნდება, განსაკუთრებით 40 წლის შემდეგ. ერთ-ერთი მიზეზია ოსტეოქონდროზი - ხერხემლის დეგენერაციულ-დისტროფიული ცვლილება. თუმცა, ხშირ შემთხვევაში ეს არ ხსნის ზურგის ტკივილის ბუნებას, სიმძიმეს და ხანგრძლივობას.
სხვადასხვა სახის ტკივილი
ზურგის ტკივილი შეიძლება იყოს სერიოზული დაავადების სიმპტომი, მაგრამ ზურგის ტკივილის დიდი უმრავლესობა კეთილთვისებიანია. ერთ-ერთი მთავარი პუნქტი, რომელიც გასათვალისწინებელია ზურგის ტკივილის დიაგნოსტირებისას და განსაკუთრებით წელის არეში, არის მათი ხანგრძლივობა. უმეტეს შემთხვევაში, კუნთების ტკივილი შეიძლება გაგრძელდეს ორ კვირამდე და შემდეგ გაქრეს. ხერხემლის ორგანული ცვლილებებით გამოწვეული ტკივილი (ინტერვერტებერალური თიაქარი, ართროზი) გაცილებით მეტხანს გრძელდება და შეიძლება გავრცელდეს ფეხზე, პერინეუმში, რომელსაც თან ახლავს დაბუჟების, წვის, ბატის ბუშტის შეგრძნება.
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებით გამოწვეული ტკივილი, მუცლის ღრუს ორგანოების დაავადებები უფრო ინტენსიური და გრძელია.
შესაძლო მიზეზები
ტკივილი გამოწვეულია ხერხემლის დაავადებით ან დაზიანებით
უმეტეს შემთხვევაში, ზურგის ტკივილი გამოწვეულია მალთაშუა სახსრების დისფუნქციით.
ხერხემლიანთა შორის მანძილის შემცირება მალთაშუა დისკებში დეგენერაციული ცვლილებების გამო იწვევს სასახსრე ზედაპირების ხახუნის ზრდას. ამან შეიძლება გამოიწვიოს სახსრის სუბლუქსაცია და ბლოკირება. დაზიანებული სახსრის მიმდებარე კუნთები დიდი ხნის განმავლობაში იმყოფება გადაჭარბებულ მდგომარეობაში, რაც ზრდის სახსრების ტკივილს.
ყველაზე ხშირად, ხერხემლის დაავადებებში ტკივილი ბუნებით დუნეა, ანუ მისი ინტენსივობა თანდათან იზრდება, ძლიერდება მოძრაობებით და სუსტდება დასვენების დროს. .
მძიმე ოსტეოქონდროზის დროს ტკივილი შეიძლება გამოწვეული იყოს ნერვული დაბოლოებების (ზურგის ფესვების) შეკუმშვით დისკოს თიაქრის წარმოქმნის დროს. მკვეთრი სროლის ან პირსინგის ტკივილი დროთა განმავლობაში შეიძლება გახდეს მუდმივი და დროდადრო გავრცელდეს ფეხზე უეცარი მოძრაობებით, ხველებით, ცემინებით. ტკივილის სინდრომს ჩვეულებრივ თან ახლავს დაბუჟება, ჩხვლეტა, წვა. მსგავსი სიმპტომები შერწყმულია დაზიანებული ნერვის მიდამოში მგრძნობელობის დაკარგვასთან, რეფლექსების დაკარგვასთან, კუნთების სისუსტესთან.
ხერხემლის სერიოზულ დაზიანებებს (მოტეხილობა, მოტეხილობის დისლოკაცია) თან ახლავს ძლიერი ტკივილი და საჭიროებს სასწრაფო სამედიცინო ჩარევას.
თუ მოტეხილობა ხდება ხერხემლის სხეულის შეკუმშვის შედეგად, მაშინ მას უწოდებენ შეკუმშვის მოტეხილობას.
ხანდაზმულებში ასეთი მოტეხილობა შესაძლებელია ოსტეოპოროზის გამო, რომელიც უფრო ხშირია ქალებში. კომპრესიული მოტეხილობა, ზოგჯერ მინიმალური გარეგანი დატვირთვითაც კი, გამოწვეულია ხერხემლის დაზიანებით ავთვისებიანი სიმსივნეების მეტასტაზების დროს.
დიაგნოსტიკა და გამოკვლევები
დიაგნოზის დასმისას ექიმი ითვალისწინებს ორთოპედიულ დეფექტებს, ისეთი სიმპტომების არსებობას, როგორიცაა შარდვის ან დეფეკაციის დარღვევა; ტკივილი ვრცელდება ფეხის ქვემოთ; ტკივილგამაყუჩებლების მიღების შემდეგ შემსუბუქების ნაკლებობა; სისუსტე და დაბუჟება ფეხში. დიაგნოზის დასადასტურებლად, თქვენ უნდა შეასრულოთ:
- CT
- MRI
- სისხლის სრული ანალიზი ერთ-ერთი მთავარი ლაბორატორიული ტესტია სისხლის ყველა კლასის უჯრედების რაოდენობრივი და ხარისხობრივი შეფასებისთვის. მოიცავს სისხლის ნაცხის ციტოლოგიურ გამოკვლევას ლეიკოციტების ჯიშების პროცენტის გამოსათვლელად და ერითროციტების დალექვის სიჩქარის დასადგენად.
რა უნდა გაკეთდეს ტკივილის დროს?
მწვავე ტკივილის დროს აუცილებელია სიმშვიდის უზრუნველყოფა და ხერხემალზე დატვირთვის შეზღუდვა.
რადიკულარული სინდრომის არსებობისას, წოლითი რეჟიმი შეინიშნება ორი კვირის განმავლობაში. მწვავე პერიოდის შემდეგ თანდათან უნდა დაუბრუნდეთ აქტიურ ცხოვრების წესს.
მკურნალობა
უპირველეს ყოვლისა, თერაპია მიმართული უნდა იყოს ტკივილის შემსუბუქებაზე. ექიმმა შეიძლება დანიშნოს ანთების ფოკუსის ბლოკადა ინექციებით. ტკივილის შემსუბუქება მიიღწევა ექვსი კვირიდან ექვს თვემდე პერიოდის განმავლობაში. კიდევ ერთი ვარიანტია არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების დანიშვნა მიორელაქსანტებთან ერთად. მკურნალობა შეიძლება დაემატოს ვიტამინოთერაპიას (B ვიტამინების კომპლექსი), ასევე ანტიდეპრესანტების და ანტიკონვულანტების გამოყენება მკაცრად მითითებების შესაბამისად. მწვავე ტკივილის მოხსნის შემდეგ, ექიმის გადაწყვეტილებით, მკურნალობას შეიძლება დაემატოს თერმული და მაგნიტური ფიზიოთერაპია, მანუალური და აკუპუნქტურა.
თუ კონსერვატიული მკურნალობა რამდენიმე თვის განმავლობაში არაეფექტური აღმოჩნდა, ნეიროქირურგიულ ოპერაციებს მიმართავენ. 45 წლის ასაკში ხშირად კარგ შედეგს იძლევა ზურგის ტვინის დეკომპრესია, მალთაშუა თიაქრის მოცილება, მალთაშუა დისკების პროთეზირება. სხვა შემთხვევაში, უმჯობესია გამოიყენოთ ეპიდურული ბლოკადა და რადიოსიხშირული დენერვაცია. ეს საშუალებას იძლევა არა მხოლოდ სწრაფად აღმოფხვრას ტკივილის სიმპტომები, არამედ შეამციროს ტკივილგამაყუჩებლების გამოყენება.
Კუნთების ტკივილი
კუნთოვანი ან მიოფასციალური ტკივილი ყველაზე ხშირად ვლინდება კუნთების გადატვირთვის, სპაზმის ან მიკროტრავმის დროს.
ამ შემთხვევაში, კუნთის მტკივნეული და მძიმე არე იკვრება კანის ქვეშ, რომელზეც დაჭერას თან ახლავს ძლიერი ტკივილის იმპულსი და ხანდახან უკუქცეულია სხვა უბნებზე. როგორც წესი, არსებობს კავშირი ტკივილის გაჩენას ხანგრძლივ გადატვირთვასთან ან არაბუნებრივი პოზიციით (ხშირად ასოცირდება პროფესიულ საქმიანობასთან), კუნთების შეკუმშვასა და გადაჭიმვას შორის მძიმე ჩანთების ან ზურგჩანთების ტარების გამო, ჰიპოთერმიას, შინაგანი ორგანოების ან სახსრების დაავადებებს. ამ უკანასკნელ შემთხვევაში, ტკივილის იმპულსი დაზარალებული ორგანოდან იწვევს მიმდებარე კუნთების დამცავ დაძაბულობას.
დიაგნოსტიკა და გამოკვლევები
დიაგნოზის დასმისას ექიმი ატარებს გარე გამოკვლევას, იგებს ტკივილის განვითარების ისტორიას, მის კავშირს გადატვირთვასთან ან შინაგანი ორგანოების დაავადებასთან. ხერხემლის დაზიანების გამორიცხვის მიზნით (ოსტეოპოროზი, ხერხემლის მეტასტაზები, ტუბერკულოზური სპონდილიტი) ტარდება:
- CT
- MRI
- ულტრაბგერა მუცლის ღრუს და მცირე მენჯის დაავადებების გამოსავლენად.
ხერხემლისა და შინაგანი ორგანოების სერიოზული დაავადებების არარსებობა საფუძველს იძლევა მიალგიის, ანუ კუნთების ტკივილის დიაგნოზისთვის.
რა უნდა გაკეთდეს ტკივილის დროს?
თუ ტკივილის სინდრომი გამოწვეულია კუნთების სპაზმით, პირველი ნაბიჯი უნდა იყოს დასვენების უზრუნველყოფა და, თუ შესაძლებელია, დასვენება.
ოპტიმალური ეფექტი მიიღწევა მწოლიარე მდგომარეობაში, სასურველია ორთოპედიულ ლეიბზე.
მკურნალობა
ძირითადი თერაპია არის ტკივილის მოხსნა და სპაზმური კუნთების მოდუნება. ეს მიიღწევა მიორელაქსანტების და არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებების გამოყენებით. მკურნალობის კურსი, ექიმის რეკომენდაციით, შეიძლება დაემატოს კრუნჩხვის საწინააღმდეგო საშუალებებით, რომლებიც ამცირებენ ტკივილის ინტენსივობას და სისხლძარღვთა საშუალებებით, რომლებიც აუმჯობესებენ კუნთებში სისხლის მიმოქცევას. ყველაზე ეფექტური კონსერვატიული მეთოდია ადგილობრივი ინექციის ბლოკადა. მწვავე ტკივილის მოხსნის შემდეგ შესაძლებელია ვიტამინებისა და ბიოსტიმულატორების დანიშვნა. მნიშვნელოვან სარგებელს იძლევა არაფარმაკოლოგიური საშუალებები: მანუალური თერაპია, მასაჟი, აკუპუნქტურა, ფიზიოთერაპია, ფიზიოთერაპიული ვარჯიშები.
ფსიქოგენური ტკივილი
ფსიქოგენური ტკივილი, როგორც წესი, ჩნდება დაზიანების გარეშე და არ გააჩნია მკაფიო ლოკალიზაცია. ფსიქოგენური ტკივილი ვითარდება, როგორც სხეულის რეაქცია სტრესულ სიტუაციებზე და მათ თანმხლებ ნეგატიურ ემოციებზე. რადიკულური ან მიმართული ტკივილისგან განსხვავებით (როდესაც ტკივილის ლოკალიზაცია არ ემთხვევა დაზიანების ფოკუსს), ფსიქოგენური ტკივილი მცირდება ან ქრება საავტომობილო აქტივობის შემდეგ.
ფსიქოგენური ტკივილი არ გამორიცხავს რეალურ ორგანულ დაზიანებას და ხშირად თან ახლავს მის გამოვლინებებსაც.
დიაგნოსტიკა და გამოკვლევები
ფსიქოგენური ტკივილის მიზეზის დადგენა და მისი ბუნების დადგენა საკმაოდ რთულია, განსაკუთრებით ხანდაზმულ პაციენტებში. ტკივილის ფსიქოლოგიურ კომპონენტზე ეჭვის შეტანა შესაძლებელია მისი მკაფიო ლოკალიზაციისა და ბუნების არარსებობის, აგრეთვე წინა ან მიმდინარე დეპრესიული მდგომარეობის არსებობისას.
მკურნალობა
ფსიქოგენური ტკივილის აღმოფხვრა მიიღწევა ცხოვრების წესის გააქტიურებით და ექიმის მიერ დადგენილი მსუბუქი დამამშვიდებლებისა და ანტიდეპრესანტების გამოყენებით.
ზურგის ტკივილის სხვა შესაძლო მიზეზები
ტკივილის სინდრომების სხვა მიზეზები შეიძლება იყოს ინფექციური პროცესები (ტუბერკულოზური სპონდილიტი, ჰერპესი), ხერხემლის მეტასტაზური დაზიანება, მეტაბოლური დარღვევები (ოსტეოპოროზი, ჰიპერპარათირეოზი), სისხლძარღვთა დაავადებები (ასოცირებული სისხლძარღვთა პათოლოგიასთან) და შინაგანი ორგანოების დაზიანება. ყველა ეს მდგომარეობა საჭიროებს სასწრაფო მკურნალობას.
რომელ ექიმებს მივმართო?
ზურგის ტკივილის მქონე პაციენტებს (თუ ტკივილი არ არის ინფექციური ან სიმსივნური წარმოშობის) მკურნალობენ როგორც ზოგადი პრაქტიკოსი, ასევე ნევროლოგი, ალგოლოგები, ფსიქოთერაპევტები და სავარჯიშო თერაპიის ექიმები.